Nieuwe cijfers LGBTI+ in het secundair onderwijs

Persoon met regenbooghaar en regenboogvlag en roze achtergrond

Nieuwe cijfers LGBTI+ in het secundair onderwijs: situatie LGBTI+ leerlingen niet verbeterd

Çavaria heeft voor de tweede keer gepeild naar de schoolervaring van LGBTI+ leerlingen in het secundair onderwijs in Vlaanderen. De eerste schoolklimaat enquête vond 5 jaar geleden plaats. Uit de huidige enquête blijkt dat een groot deel van de deelnemende leerlingen zich onveilig voelt op school. En dat bijna iedereen te maken krijgt met LGBTI+ fobe opmerkingen, ook van leerkrachten.  

Spijtig genoeg is de situatie voor LGBTI+ leerlingen niet verbeterd ten opzichte van vijf jaar geleden. We blijven benadrukken dat scholen de ruimte en stimulansen moeten krijgen om te werken aan een LGBTI+ vriendelijke school. Zowel de Vlaamse overheid als de verschillende onderwijskoepels spelen hier een belangrijke rol in.  

Onveilig op school 

Uit de enquête blijkt dat 60,4% van de LGBTI+ leerlingen zich onveilig voelt op school vanwege hun seksuele oriëntatie. 2 op 3 LGBTI+ leerlingen vermijdt bepaalde plekken op school uit onveiligheid, bijvoorbeeld de speelplaats. 40,5 procent vermijdt wel eens buitenschoolse activiteiten. Ongeveer een kwart van de leerlingen (27.5%) vermijdt naar school te gaan omwille van een onveiligheidsgevoel. In het afgelopen schooljaar gebeurde dat gemiddeld 2 tot 3 dagen.​ 

Rol leerkrachten 

79% van de leerlingen gaf aan dat leerkrachten zelden tot nooit ingrijpen bij LGBTI+ fobe opmerkingen. De helft van de leerlingen werd minstens 1 keer geconfronteerd met LGBTI+ fobe opmerkingen van leerkrachten of ander schoolpersoneel​. 55% van de leerlingen geeft aan dat leerkrachten open staan tegenover LGBTI+ zijn.

Leerkrachten willen vaak wel tussenkomen of zaken op een andere manier aanpakken, maar weten niet altijd hoe. Het is belangrijk dat leerkrachten daarvoor de nodige info, methodes en ruimte aangereikt krijgen. Daarom zou seksuele en genderdiversiteit standaard aan bod moeten komen in de lerarenopleiding en in het nascholingsaanbod.

Inclusief schoolklimaat 

De school van ruwweg de helft (55%) van alle leerlingen nam deel aan acties (paars, IDAHOT – Internationale dag tegen LGBTI+ fobie, pride month…) om de zichtbaarheid van LGBTI+ te vergroten.​ ​

Uit onze enquête blijkt dat scholen waar leerkrachten zich actief inzetten voor een inclusief schoolklimaat waarin iedereen zichzelf kan zijn, duidelijk positiever worden ervaren door de leerlingen. Ze voelen zich dan veiliger op school.

We vragen dan ook LGBTI + thema’s verplicht te maken in alle graden van het secundair onderwijs. En dat het departement onderwijs initiatieven van leerlingen die zich willen inzetten om LGBTI+ zichtbaarheid op hun school te verbeteren ondersteunt. Dit kan door een GSA (Gender en seksualiteit allianties) op te starten.

Hoe naar een LGBTI+ vriendelijke school?  

We zijn niet tevreden met deze resultaten. Maar het stelt ons gerust dat het werk dat we met scholen verrichten een positieve impact heeft op het welzijn van leerlingen. We moeten de inspanningen opdrijven. We willen onder andere dat onderwijskoepels het LGBTI+ thema expliciet opnemen in hun leerplannen van het basis- en secundair onderwijs. Daarbij is het de rol van de Vlaamse overheid dit verplicht te maken, hen daarin te blijven aanmoedigen en monitoren.  

Evolutie 

We hopen deze enquête om de vijf jaar te kunnen organiseren. Het is belangrijk dat we de evolutie in het oog houden zodat we het beleid gericht kunnen bijsturen.

Wat doet çavaria voor onderwijs?

Ons onderwijsteam is gespecialiseerd in gender- en seksuele diversiteit in het onderwijs. We bieden vormingen op maat, specifieke begeleiding en inclusietrajecten voor scholen. Ons uitgangspunt is daarbij het ‘train- -the-trainer-principe’. We geven onderwijsmedewerkers graag handvaten mee om zelf aan de slag te gaan met het thema gender- en seksuele diversiteit. Daarnaast volgen we het onderzoek en beleid rond onderwijs, delen we onze expertise en zetten we druk waar nodig.  

​Wil jij werken aan LGBTI+ inclusie in jouw school? Klik hier voor meer informatie.

MEER INFO OVER DE VLAAMSE LGBTI+ SCHOOLKLIMAATENQUÊTE 2021-202

Organisatie

De Vlaamse LGBT+ schoolklimaatenquête werd georganiseerd door çavaria in samenwerking met KULeuven.  

Deelnemers

Er waren 783 respondenten. 96% van de respondenten zijn tussen de 13 en 18 jaar.

Timing

De bevraging werd afgenomen in de zomer na het schooljaar 2021 – 2022​.

Wil jij dit aanpakken op jouw school? Wil jij werken aan een LGBTI+ vriendelijke school?