Genderinclusieve toiletten

Tips & Tricks

• Geef in de bestaande toiletten aan welke voorzieningen in de ruimte aanwezig zijn: een wc, urinoir, verschoonkussen … Doe dit via neutrale signalisatie. Maak ook duidelijk dat de faciliteiten voor iedereen toegankelijk zijn.  
• Stel bij nieuwbouwprojecten voorwaarden/richtlijnen op i.v.m. inclusieve faciliteiten bij het toekennen van aanbestedingscontracten met partners.  
• Maak bij voorkeur alle voorzieningen toegankelijk voor iedereen zonder verwijzing naar geslacht of genderidentiteit. Zorg wel voor een gepast alternatief voor personen die extra privacy nodig hebben of zich niet comfortabel voelen in gemengde voorzieningen.  
• Breng een spiegel en indien mogelijk een wasbak aan in alle toiletruimtes. Zorg voor een prullenbak voor maandverband en tampons in alle toilethokjes.
• Stop urinoirs in eenvoudig afsluitbare toilethokjes.  
• Gebruik een simpele aanduiding zoals 'wc' in plaats van gendergerelateerde pictogrammen.  
• Vorm personeel, burgers, gebruikers, leerlingen … zodat niemand onterecht de toegang ontzegd wordt.  

Achtergondinfo

De binaire man-vrouwopdeling van sanitaire faciliteiten stamt uit een tijd dat vrouwen ongewenst waren op de werkvloer en staat haaks op een maatschappij waar mannen en vrouwen gelijk zijn voor de wet.

Deze opdeling zorgt vandaag voor heel wat drempels:   

• Vaders kunnen hun dochters niet begeleiden naar het toilet of hun baby niet verschonen door gebrek aan luiertafels in het herentoilet.   
• Een ongelijke beschikbaarheid van faciliteiten heeft lange wachtrijen tot gevolg.   
• M- of V-toiletten kunnen een aanleiding zijn voor negatieve reacties tegenover transgender personen waarvan de genderexpressie niet (volledig) overeenstemt met het M- of V-toilet. Om zich niet bloot te stellen aan onveilige situaties vermijden transgender personen dit type toiletten vaak. Geen toegang tot toiletten heeft op zijn beurt nefaste gezondheidsuitkomsten tot gevolg.
• Non-binaire personen worden uitgesloten. 

Juridisch gezien moeten er geen gescheiden toiletten zijn in publieke ruimtes. Toch volgen scholen, ziekenhuizen, sporthallen … deze norm.  

Jij kan duidelijk maken dat iedereen het recht heeft om op een veilige manier de voorzieningen te gebruiken, ongeacht geslacht, genderidentiteit of genderexpressie, door het inrichten van genderinclusieve faciliteiten waar mogelijk. Op die manier werk je duurzaam aan de veiligheid, welzijn en gezondheid van LGBTI-personen.   

Als werkgever ben je juridisch wel verplicht om aparte toiletten in te richten voor het eigen personeel. Je kan er voor kiezen een deel van de toiletten genderinclusief te maken. Dat het kan bewijst de Vlaamse Overheid. Of je kan zelfs creatief zijn met het gebruik van pictogrammen, maar laat je werknemers sowieso de faciliteiten gebruiken volgens de eigen genderrol.