Dag van de migrant: ‘Iedereen verdient een veilige en respectvolle behandeling’
Op 18 december is het de Dag van de Migrant. Voor die dag brengen we het verhaal van Emzar Kvaratskhelia (hij/zijn) onder de aandacht.
Emzar is een queer-activist die vijf jaar geleden vanuit Georgië naar België vluchtte. Hij werkt momenteel bij CAW Antwerpen met vluchtelingen uit Oekraïne Emzar vertelt over zijn persoonlijke reis en de noodzaak van betere ondersteuning en aanvaarding binnen de asielprocedure en asielopvang in België.
Emzar, wil je met ons delen waarom je besloot Georgië te verlaten? En hoe weerspiegelt jouw verhaal de moeilijkheden waar de LGBTI+ gemeenschap in Georgië mee te maken heeft?
‘Het leven als LGBTI+ activist in Georgië is behoorlijk uitdagend. Ons land heeft diepgewortelde religieuze overtuigingen, wat helaas heeft geleid tot langdurige problemen rond de aanvaarding van LGBTI+ rechten. De laatste jaren zag ik een toenemende vijandigheid tegen onze gemeenschap, zowel in de samenleving als in politieke acties. Als activist werd het steeds gevaarlijker om openlijk voor onze rechten op te komen. Daar komt bij dat er in Georgië een gebrek is aan wettelijke bescherming voor LGBTI+ personen.’
‘Ik stond dus voor een lastige keuze: blijven vechten in een steeds vijandigere omgeving of vertrekken naar een plek waar ik meer vrijheid kon ervaren. Ik koos voor het laatste. Door Georgië te verlaten, beschermde ik niet alleen mezelf, maar kan ik mijn activisme wereldwijd voortzetten. Nu kan ik spreken zonder angst voor vergelding.
Kan je ons meer vertellen over jouw ervaringen tijdens de asielprocedure in België?
‘Mijn asielprocedure in België was ontzettend stressvol. Urenlang stond ik in de rij met mensen zoals ik, allemaal wanhopig. De procedure duurde zeven uur, van papierwerk tot vingerafdrukken, en het was emotioneel zwaar. Een lichtpuntje was de koffie die vrijwilligers ons gaven; hun vriendelijkheid bracht troost.’
‘Het vijf uur durende interview was het zwaarste onderdeel van het asielproces. Ik moest gedetailleerd uitleggen waarom ik als homoseksuele man in gevaar was in mijn thuisland. Het delen van deze intieme en traumatische ervaringen was emotioneel uitputtend. Het was moeilijk om deze delen van mijn leven, die ik liever privé hield, te onthullen. Maar ik wist dat het noodzakelijk was om mijn situatie duidelijk te maken.’
Waar verbleef je tijdens het proces van je asielaanvraag en hoe was die ervaring voor jou?
‘Ik verbleef in een opvangcentrum van Fedasil (federale dienst voor asielopvang) in Ranst. Daar moest ik een kamer delen met acht personen die niet bepaald tolerant waren tegenover homoseksuele personen. Voor iemand die gevlucht is vanwege geweld, was dit beangstigend en gevaarlijk. Mijn verzoek voor een aparte kamer werd genegeerd, ondanks mijn pogingen om hulp te krijgen van LGBTI+ organisaties en de openbare verdediger.’
‘Het dieptepunt kwam toen ik plotseling uit de opvang werd verwijderd. Mijn bezittingen werden zonder mijn weten uit mijn kamer gehaald, waardoor ik een nacht op straat moest doorbrengen. Gelukkig kreeg ik de volgende dag hulp van Fedasil in Brussel. Ze stuurden me naar een opvang in Kapellen, waar ik eindelijk een eigen kamer én de steun van een fijne sociale assistent kreeg. Na enkele maanden ontving ik het goede nieuws uit Brussel: mijn verhaal werd serieus genomen en ik kreeg de vluchtelingenstatus!’
Vertel eens iets over je leven hier in Vlaanderen? Hoe verschilt je leven hier in België van de uitdagingen die je in Georgië tegenkwam, zowel persoonlijk als in de maatschappij?
‘Sinds ik in België ben, doe ik veel aan vrijwilligerswerk. Het geeft me de kans om contact te leggen met de lokale LGBTI+ gemeenschap en tegelijk iets positiefs bij te dragen. Ik leerde meer over de cultuur en werkte aan mijn Nederlands.’
‘Mijn ervaringen hier in België zijn totaal anders dan in Georgië. Ik heb hier nauwelijks discriminatie meegemaakt. Wat een verademing! In Georgië moest ik elke dag denken: Zal ik morgen nog leven? Hier kan ik gewoon nadenken over mijn toekomst.’
‘De warmte en acceptatie die ik in België heb ervaren, zijn overweldigend. Niet alleen werd ik hartelijk ontvangen, maar ik kreeg ook de kans om mijn verhaal te delen. Ik heb interviews gegeven en actief bijgedragen aan de strijd voor LGBTI+ rechten. De steun van de lokale media en de mensen hier heeft mij enorm geholpen om mijn stem als activist te versterken en te laten horen.’
Hoe heeft jouw ervaring als LGBTI+ activist en vluchteling in België je leven en activisme beïnvloed? En wat zijn je toekomstplannen?
‘De kracht en hoop die ik heb gevonden in mijn nieuwe leven in België zijn met geen woorden te beschrijven. Ondanks de obstakels die ik heb moeten overwinnen, voel ik me sterker dan ooit en ben ik gelukkig.’
‘Als maatschappelijk werker en activist heb ik niet alleen mijn eigen leven kunnen verrijken, maar ook dat van anderen. Mijn betrokkenheid bij vluchtelingen en mijn inzet voor de organisatie Promote Georgia hebben me de waarde van solidariteit en gemeenschap laten zien. In die zin is ook mijn film 'The Pride Liar', die binnenkort uitkomt, veel meer dan een persoonlijk verhaal. Het is een boodschap van moed en doorzettingsvermogen, bedoeld om anderen te inspireren en inzicht te geven in de strijd van de LGBTI+ gemeenschap in Georgië.’
‘Hoewel mijn verhaal slechts een van vele verhalen is, geloof ik dat elk verhaal van belang is. Samen kunnen we een wereld bouwen die rijk is aan begrip, medeogen en aanvaarding. Dit is mijn boodschap, mijn missie, en mijn oproep aan iedereen: laten we samenwerken om een betere wereld te creëren, een wereld waar iedereen thuis kan zijn.’
Met het project ‘Safer Spaces for LGBTI+ Asylum Seekers’ focussen we op de specifieke noden van LGBTI+ personen binnen de asielopvang.