Bloeddonatie door transgender personen
Het Rode Kruis sluit vanaf 30 september 2019 transgender personen niet langer uit van het geven van bloed. Het Rode Kruis lanceerde dit nieuwe beleid na overleg met çavaria en het Transgender Infopunt. Voor donoren die transgender zijn, worden nu dezelfde regels rond uitsluiting gehanteerd die gelden voor alle donoren. Er is wel (omwille van medische redenen) een specifiek uitstel van drie maanden wanneer iemand gestart is met een hormonale therapie.
Çavaria is echter niet akkoord met het feit dat het Rode Kruis bepaalde seksuele contacten van en met transgender personen in de feiten gelijk stelt aan risicocontacten. Er is hier geen basis voor en we roepen het Rode Kruis op om dit te herzien.
In april 2019 voegde het Rode Kruis een nieuwe vraag toe aan haar medische vragenlijst voor donoren waarmee transgender personen (voorlopig) uitgesloten werden van het doneren van bloed: ‘Komt uw huidige geslacht overeen met uw geslacht geregistreerd bij geboorte?’ Deze vraag zou daarvoor ook al mondeling gesteld zijn door de afnameartsen.
Na overleg met çavaria en het Transgender Infopunt werd op 30 september een nieuw beleid gelanceerd, zodat transgender personen wel bloed kunnen geven. Het houdt in dat voor transgender donoren dezelfde regels gelden als voor alle donoren.
Uitstel omwille van hormonale therapie
Wanneer een transgender persoon in het kader van een medische transitie een hormonale therapie opstart, zal er wel een uitstelperiode gelden van drie maanden sinds de opstart van de therapie. Hiermee wordt rekening gehouden met het veranderen van het hemoglobinegehalte in het bloed. Omwille van dit gehalte wordt in de wetgeving een onderscheid gemaakt tussen ‘mannelijke’ en ‘vrouwelijke’ bloedgevers.
Registratie van het rijksregisternummer
Het Rode Kruis zal het huidige rijksregisternummer registreren en de koppeling maken met het oude nummer. Dit is belangrijk om alle bloedproducten te kunnen traceren. Het Rode Kruis moet het geslacht bij de geboorte ook kunnen bepalen om transfusiereacties te vermijden. Bij een vrouwelijk geboortegeslacht kunnen er immers antistoffen in het bloed aanwezig zijn die deze reactie veroorzaken. Çavaria pleit ervoor om de onduidelijke vraag op de medische vragenlijst (komt uw huidige geslacht overeen met het geslacht geregistreerd bij de geboorte) te vervangen door een administratieve vraag over het huidige (en eventuele oude) rijksregisternummer. In combinatie met de vraag naar hormonale therapie moet dit het Rode Kruis voldoende inzicht bieden om risico’s uit te schakelen.
Toch nog uitsluiting op basis van seksuele contacten
Uit de gesprekken met het Rode Kruis blijkt dat er toch een specifieke uitstelperiode geldt voor transgender personen in het kader van seksuele contacten, gelijkgesteld aan een risicosituaties (= uitstel van 12 maanden). Concreet betekent dit dat enkel een seksueel contact tussen een cisgender vrouw en een transgender persoon niet gelijkgesteld wordt aan een verhoogd risicocontact. In dit geval geldt dus de algemene uitsluiting van 4 maanden na het eerste seksueel contact met een nieuwe partner.
In de andere gevallen geldt bij transgender personen een uitsluiting van 12 maanden na het laatste seksuele contact.
Het Rode Kruis kan echter maar uitsluiten als blijkt – op basis van nationale epidemiologische gegevens – dat er een aantoonbaar risico bestaat. Op dit moment zijn er geen gegevens die dit aantonen en een uitsluiting is volgens çavaria dus ongegrond. We vragen het Rode Kruis daarom om hun beleid aan te passen.
Zit je met vragen?
Heb je zelf nog vragen, dan kan je terecht bij het Rode Kruis op rodekruis.be/trans. Is er een situatie bij een donatie die je wil melden, is er een onterechte weigering of een ander issue, dan kan je dit melden bij Lumi, via www.lumi.be. Zo kunnen de medewerkers van Lumi het signaal doorgeven aan çavaria, om mee te nemen in het overleg met het Rode Kruis.
Heb je vragen over discriminatie, genderidentiteit of genderexpressie? Wil je meer informatie over je rechten als transgender persoon? Word je gediscrimineerd op basis van je gender of je genderidentiteit, en wil je klacht indienen? Neem dan contact op met het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen. Je kan er terecht voor gratis informatie, advies en juridische bijstand. Je melding wordt in alle vertrouwelijkheid en steeds met jouw akkoord behandeld. Dat kan via het gratis nummer, 0800 12 8000, of via het meldingsformulier op de website igvm-iefh.belgium.be.
