Bloeddonatie door MSM
Als man die seks heeft met mannen (of MSM) mag je vanaf juli 2023 alleen bloed doneren wanneer je 4 maanden geen seksuele contacten hebt gehad. Deze maatregel bestaat om te voorkomen dat seksueel overdraagbare ziektes verder zouden verspreiden. In het geval van MSM gaat dit vooral over de verspreiding van hiv. Mannen die seks hebben met mannen zijn namelijk, historisch gezien, een risicogroep voor het oplopen en doorgeven van hiv.
Waarom is dit problematisch?
MSM worden nu op basis van hun groepsidentiteit uitgesloten van bloeddonatie. De veronderstelling dat alle MSM seksueel risicovol gedrag stellen is stereotyperend en fout. Net zoals de hiv-epidemie is de groep MSM divers: er bestaat niet één vast profiel van MSM.
De uitsluiting van 4 maanden, die in feite voor de meeste MSM een volledige uitsluiting is, is een traumatische en ongerechtvaardigde actie. Het gevaar komt niet voort uit iemands seksuele oriëntatie, maar wel uit individueel seksueel gedrag dat iemand stelt.
Daarnaast zien we nog enkele argumenten tegen deze uitsluiting:
-
Door de vernieuwde bloedscreening tools en het universele testen van alle gedoneerde bloedproducten is het risico op transfusie gerelateerde hivinfectie extreem laag.
-
Recent onderzoek uit 2019 van Sensoa, het Vlaams expertisecentrum voor seksuele gezondheid, toont aan dat er bij MSM een dalend besmettingscijfer van hiv is.
-
Deze aanpak versterkt stigmatisering leidt het tot een gemiddeld lager welzijn door gezondheidsongelijkheden. Dat leidt tot een vervreemding van gezondheidsinstellingen, hogere percentages verstoorde gemoedstoestanden en suïcidaliteit, middelenmisbruik en een slechtere fysieke gezondheid.
-
Er is een tekort aan bloeddonoren in Vlaanderen. Volgens de cijfers van het Rode Kruis doneert maar 3% van de volwassenen bloed. MSM toelaten om te doneren zou tegemoetkomen aan de tekorten en is in het algemeen belang.
Waarvoor ijvert çavaria?
Çavaria wil dat deze discriminatie op basis van groepsidentiteit eindigt. We stellen voor over te gaan op een individuele risicoanalyse van elke donor op basis van hun seksueel risicogedrag, los van seksuele oriëntatie. Wij vragen een gelijkwaardige behandeling van MSM.
Concreet wil dit zeggen:
-
Toelating van MSM om bloed te doneren zonder uitsluitingscriteria specifiek op basis van hun identiteit als MSM.
-
Een uitgebreide vragenlijst waarin men iedereen bevraagt over individueel risicogedrag met niet-stigmatiserende formuleringen.
-
In geval van individueel risicogedrag een algemene uitsluiting van 4 maanden voor iedereen, ongeacht seksuele oriëntatie.
Hoe verder?
De wetgever zegt in 2023 de wet opnieuw te willen bekijken. Als onderzoek over landen waar geen uitsluitingstermijn geldt voor MSM, positieve resultaten toont, zal die mogelijk afgeschaft worden. Çavaria blijft dit dossier nauw opvolgen.
Disclaimer: wettelijk kan een potentiële donor die foutieve informatie meegeeft in de vragenlijsten van donorcentra aangeklaagd worden voor valsheid in geschrifte, het gebruik van valse stukken en het aanzetten tot deze misdrijven.
